Zapotrzebowanie na witaminy w ciąży
Organizm kobiety w ciąży, przechodzi w krótkim czasie szereg ogromnych zmian, które rzutują na gospodarkę witaminową. Rozwijające się w ciele matki dziecko wymaga zwiększonej podaży niektórych pierwiastków i minerałów, ponieważ potrzebuje ich do prawidłowego rozwoju.
Podstawą w przyjmowaniu odpowiedniej ilości składników odżywczych nie powinna być jednak suplementacja gotowymi preparatami dostępnymi w aptece. Najważniejsza dla ciężarnej jest zróżnicowana i dobrze zbilansowana dieta oparta na warzywach, owocach i żywności nie przetworzonej. Odpowiednią żywnością można bowiem zaspokoić wzmożone potrzeby witaminowe.
KWAS FOLIOWY
Jest to jedyny suplement diety w tabletkach, który należy bezwzględnie przyjmować przez pierwsze trzy miesiące ciąży. Witamina B6 (kwas foliowy) zapobiega bowiem rozwojowi wad wrodzonych cewy nerwowej u płodu, które mogą skutkować rozszczepem kręgosłupa, wodogłowiem lub bezmózgowiem. Suplementację kwasem foliowym dobrze jest zacząć już na 2-3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę.
Kwas foliowy znajduje się również w wielu produktach spożywczych, takich jak : szpinak, brokuły, brukselka, natka i korzeń pietruszki, papryka oraz owoce kiwi, kiełki zbóż, jajka, soja, soczewica, groch, pełnoziarniste pieczywo, ryż brązowy
WITAMINA C i A
Pierwsze 3 miesiące ciąży to bardzo intensywny okres różnicowania się komórek płodu. Będą one wchodziły w skład poszczególnych układów i narządów maluszka. Niedobór witamin i składników mineralnych może powodować uszkodzenia w budowie płodu. Właśnie dlatego tak ważne jest dostarczanie do organizmu czynników potrzebnych do organogenezy. Jednym z nich jest szeroko wszystkim znana witamina C, która ma działanie antyoksydacyjne oraz prowitamina A (beta-karoten). Razem tworzą one system ochrony przed działaniem wolnych rodników. Witamina C ma również za zadanie wspomagać wchłanianie żelaza, zapobiegając wystąpieniu anemii z niedoboru tegoż pierwiastka. By zapotrzebowanie organizmu na tę witaminę zostało zaspokojone, w diecie każdej ciężarnej powinno znaleźć się dużo warzyw i owoców. Dobrymi źródłami witaminy C są: owoce cytrusowe, kiwi, jabłka, porzeczki, maliny, truskawki, cebula, brokuły, brukselka, pomidory, natka pietruszki, owoce dzikiej róży. W momencie kiedy kobieta nosi pod sercem bliźnięta, ma stwierdzone ciśnienie indukowane ciążą lub cukrzycę ciężarnych należy wprowadzić sztuczną suplementacje witaminą C.
Witamina A jest odpowiedzialna za prawidłowe różnicowanie się komórek nabłonkowych u płodu. Bierze również udział w procesach odpowiadających za prawidłowe widzenie. Prawidłowy poziom witaminy A zabezpiecza płód przed upośledzeniem wzrostu wewnątrzmacicznego. Hiperwitaminoza (zbyt wysoki poziom we krwi) dotycząca witaminy A może być jednak szkodliwy. Nie należy zatem na własną rękę przyjmować suplementów diety, zawierających witaminę A. Głównym źródłem witaminy A w ciąży powinno być mleko i przetwory mleczne, jaja oraz ryby. Warzywa, które są bogate w ów pierwiastek powinny być spożywanie w ograniczonych ilościach tj marchewka, dynia i czerwona papryka. Wątróbki drobiowej i wieprzowej najlepiej unikać.
WITAMINY Z GRUPY B
Wiele kobiet we wczesnej ciąży skarży na bardzo uciążliwe mdłości. Jednym z powodów ich występowania jest niedobór witaminy B6. By uzupełnić poziom witaminy B6 należy spożywać dużo ryb, drobiu, jaj, mleka i drożdży. Jeżeli występują silne wymioty należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem, który zaleci doustna suplementację witaminą B6 w dawce 2 mg dziennie. Witaminy z grupy B odgrywają ważną rolę w procesie przemiany materii, a ich niedobór wpływa niekorzystnie na układ krążenia i układ nerwowy.
WITAMINA E
W czasie ciąży zapotrzebowanie na witaminę E wzrasta o 33 proc. Jest ona pierwiastkiem, który popularnie nazywany jest witaminą młodości, ponieważ pomaga zwalczać wolne rodniki. Jest bardzo ważnym składnikiem każdego zdrowego organizmu. Odpowiada między innymi za prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego i zapobiega poronieniom i odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego.
Witaminę E można znaleźć w olejach roślinnych, orzechach, pestkach słonecznika, ziarnach zbóż, kiełkach, ciemnozielonych warzywach liściastych, podrobach, jajkach. Należy jednak pamiętać, ze niszczy ją wysoka temperatura, dostęp do tlenu i światła oraz mrożenie. Oleje roślinne, które są bogate w witaminę E warto przechowywać w dobrze zamkniętych butelkach oraz zaciemnionych miejscach.
JOD
Prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, nie tylko podczas ciąży jest uwarunkowane prawidłowym poziomu jodu we krwi. Obecność tego pierwiastka jest bardzo ważna w diecie przyszłej mamy, Przez całą ciążę, a zwłaszcza w pierwszych tygodniach, bardzo ważna jest również odpowiednia podaż jodu, bo od tego zależy prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Jod łącznie z hormonami tarczycy niezbędne są do rozwoju mózgu i kości dziecka. Ich niedobór może spowodować ciężkie upośledzenie umysłowe płodu (kretynizm), wady układu kostnego, a także przedwczesne odklejenie się łożyska czy poronienie. Jod zawierają następujące składniki spożywcze : sól morska jodowana, ryba morska, woda mineralna)
Kwas DHA
Niestety w diecie Polek maja miejsce również niedobory nienasyconych kwasów tłuszczowych z omega -3 uże niedobory niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, zwłaszcza kwasu DHA. Głównym źródłem kwasu DHA są ryby morskie i owoce morza. Kwas DHA ma bardzo korzystny wpływ na rozwój układu nerwowego i narządu wzroku dziecka.