Skład mleka kobiecego czyli szczepionka w kobiecej piersi

Młode mamy pragnące karmić piersią, już od samego początku bombardowane są ze wszystkich stron rewelacjami na temat jakości, składu i pożywności swojego mleka. Nie rzadko poddają się stłamszone radami najbliższych.

A przecież mleko matki to prawdziwa bomba witaminowa i szczepionka uodparniająca w jednym. Wiadomo jak wiele dobrego skrywają w sobie pierwsze krople siary (pierwsze mleko, produkowane przez gruczoły piersiowe jeszcze ciąży), rzadko kiedy mówi się jednak o składzie kobiecego pokarmu.

Co tak naprawdę zawiera kobiecy pokarm i czy naprawdę warto karmić piersią ?

BIAŁKO

Przede wszystkim jest lekkostrawne i łatwo przyswajalne. A jego poziom utrzymuje się na poziomie 0,89 – 1,4g/100 ml. Jest to idealna proporcja, która rewelacyjnie pokrywa zapotrzebowanie niemowlęcia. Zawartość białek serwatkowych sprawia, że mleko nie zalega w żołądku niemowlęcia. Dużą część objętości mleka bo 0,25 g/100 ml zajmuje kazeina, która zwiększa wchłanianie cynku, miedzi i wapnia do organizmu. Jednym z ważniejszych składników, potrzebnych do prawidłowego rozwoju dziecka są enzymy trawienne. W matczynym mleku jest ich aż 80. Najważniejsze z nich to: amylaza (odpowiedzialna za trawienie węglowodanów), enzymy lipolityczne (trawienie tłuszczów) i proteolityczne (trawienie białek), a także alfa1-antytrypsyna, która blokuje trawienie białek odpornościowych. Ogromne znaczenie ma obecność enzymów o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym, np. laktoperoksydaza, szczególnie istotna w walce z paciorkowcami. Naturalny pokarm zawiera także 18 rodzajów aminokwasów, które wchłaniają się pięć razy szybciej niż podczas karmienia mlekiem krowim.

TŁUSZCZE

Pełnią w organizmie dziecka dwie bardzo ważne funkcje : energetyczną i budulcową, zapewniając tym samym ok. 50% dziennego zapotrzebowania na kalorie. W mleku matki znajdują się m.in. wolne kwasy tłuszczowe, które działają przeciwwirusowo, przeciwgrzybicznie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Wśród tłuszczy wyróżnić również należy kwasy PUFA, które mają korzystny wpływ na ostrość widzenia, zdolności poznawcze dziecka, odpowiedni rozwój tkanki płucnej i układu nerwowego. Tłuszcze są dobrze wchłaniane i znakomicie przyswajane, co jest bardzo istotne, ponieważ stanowią budulec mózgu i całego układu nerwowego.

WĘGLOWODANY

Głównym cukrem występującym w pokarmie kobiecym jest laktoza, której stężenie jest stałe i wynosi 7 g/100 ml. Odpowiedzialna jest za rozwój dziecka oraz jego narządów wewnętrznych, np. mózgu oraz za prawidłowe kształtowanie się układu nerwowego. Ułatwia wchłanianie wapnia z pokarmu.

Innym bardzo ważnym rodzajem węglowodanów obecnych w mleku matki są oligosacharydy. To prebiotyki, które zapobiegają występowaniu martwiczego zapalenia jelit u dzieci przedwcześnie urodzonych. Ich obecność w pokarmie jest zatem tym czynnikiem, który chroni wcześniaki przed tą poważną, nierzadko śmiertelną komplikacją. Oligosacharydy nie są składnikiem żadnego mleka modyfikowanego.

BAKTERIE Lactobacillus

Jak wynika z najnowszych amerykańskich badań, pod koniec ciąży bakterie Lactobacillus migrują z jelit matki do specjalnych obszarów w piersi zlokalizowanych pod otoczką i stamtąd przedostają się do mleka kobiety, by po chwili zasiedlić układ pokarmowy dziecka. W jelitach dzieci karmionych naturalnie znajduje się dziesięciokrotnie więcej bifidobakterii niż u dzieci karmionych sztucznie.

CHOLESTEROL

W pierwszym roku życia organizm dziecka potrzebuje dużych ilości cholesterolu, przede wszystkim do budowy szybko rozwijającego się mózgu. Rzadko jednak jest składnikiem mleka modyfikowanego. Duża ilość cholesterolu z mleka kobiecego uczy organizm niemowlęcia prawidłowego gospodarowania nim i programuje tory metaboliczne tak, by w życiu dorosłym nie wystąpił zbyt wysoki, szkodliwy dla zdrowia poziom cholesterolu.

Czynniki przeciwinfekcyjne i wspomagające rozwój układu odpornościowego

Na poszczególnych etapach karmienia piersią zmienia się ich ilość w składzie pokarmu kobiety.

• nukleotydy: zwiększają produkcję przeciwciał i aktywność komórek walczących z drobnoustrojami (NK – Natural Killers) , a także wzmacniają działanie szczepień,

• immunoglobulina sekrecyjna (SIgA): działa przeciwwirusowo, przeciwgrzybicznie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, znajdując się w błonie śluzowej układu pokarmowego i oddechowego,

• żywe komórki krwi: m.in. limfocyty B wytwarzające przeciwciała, makrofagi i neutrofile, czyli komórki żerne, limfocyty T – zabójcy bakterii,

• hormony: regulują procesy energetyczne,

• komórki krwi: działają przeciwinfekcyjnie.

WITAMINY

W mleku matki występują wszystkie witaminy, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka:

• witamina A (60 mg/100 ml): wpływa korzystanie na rozwój siatkówki oka oraz skóry czy błon śluzowych,

• witamina D (0,01 mg/100 ml): odgrywa ważną rolę w procesie mineralizacji tkanki kostnej noworodka,

• witamina E (0,35 mg/100 ml): podobnie jak witamina A, chroni przed wolnymi rodnikami.

Mamy karmiące piersią, które stosują dietę wegańską, powinny w trakcie karmienia przyjmować witaminę B12.

MIKROELEMENTY I SOLE MINERALNE

Pokarm matki w całości pokrywa zapotrzebowanie dziecka na te składniki. Znajduje się w nim m.in. miedź (około 40 mg/100 ml), cynk (295 mg/100 ml), wapń (35 mg/100 ml), sód (15 mg/100 ml), fosfor (15 mg/100 ml) i magnez (2,8 mg/100 ml). Żelazo, dzięki zawartości laktoferrny w mleku kobiecym, wchłaniane jest w 50-70%, podczas gdy z mleka krowiego tylko w 10%.